Sinusiti

Sinusiti ose sinuziti është një inflamacion i sinuseve paranazale, i shkaktuar kryesisht nga një alergji ose një infeksion viral ose bakterial.

Sinuset paranazale janë zgavra boshe të vendosura në kockat e fytyrës që rrethojnë sytë, hundën dhe faqet. Ata kanë një strukturë në formë xhepi ose lugine dhe veprojnë si një amplifikator, duke përforcuar tingujt dhe zërin; për më tepër, këto zgavra të mbushura me ajër (hapësira pneumatike) rrisin perceptimin e aromave dhe lehtësojnë masivin ballor, duke e bërë kafkën më pak të rëndë në tërësi.

Sinusiti është një nga patologjitë më të zakonshme. Ai mund të prekë cilindo nga katër grupet e sinuseve paranazale: maksilar, etmoid, ballore ose sfenoid. Dy sinuset ballore ndodhen pak mbi vetullat. Dy sinuset maksilare janë të vendosura në mollëzat. Dy grupet e sinuseve etmoide janë të vendosura në anët e zgavrës së hundës. Dy sinuset sfenoide (jo të dukshme) ndodhen prapa sinuseve etmoide.

Sinusiti pothuajse gjithmonë zhvillohet në lidhje me inflamacionin e pasazheve të hundës (rinitit) dhe disa mjekë flasin për rhinosinusitis (rinosinusiti). Mund të jetë akut (afatshkurtër) ose kronik (afatgjatë).

Permbajtja

• Llojet e sinusitit
• Simptomat e sinusitit
• Diagnoza
• Trajtimet

Llojet e sinusitit

– Sinusiti akut

Sinusiti thuhet se është akut nëse zgjidhet plotësisht në më pak se 30 ditë. Tek njerëzit me një sistem imunitar funksional, sinusiti akut zakonisht shkaktohet nga një infeksion viral.

Ndonjëherë, sinusiti akut shkaktohet nga bakteret. Infeksioni shpesh zhvillohet pasi diçka ka bllokuar hyrjen e sinuseve paranazale. Një pengesë e tillë zakonisht rezulton nga një infeksion viral i rrugëve të sipërme të frymëmarrjes, siç është ftohja e zakonshme.

Gjatë një ftohjeje, mukozat e fryra të zgavrave të hundës priren të bllokojnë sinuset. Ajri i pranishëm në sinuset lëshohet në qarkullimin e gjakut dhe presioni brenda tyre zvogëlohet, duke shkaktuar dhimbje dhe rrjedhje të lëngjeve. Ky lëng formon një mjedis kulture për bakteret. Më shumë qeliza të bardha të gjakut dhe më shumë lëngje hyjnë në gji për të luftuar bakteret. Ky ndikim rrit presionin dhe shkakton më shumë dhimbje.

Alergjitë gjithashtu shkaktojnë edemë (fryrje) të mukozës, e cila bllokon hyrjen e sinuseve paranazale. Për më tepër, subjektet me devijim te septit/septumit janë më të predispozuar për obstruksion të sinuseve paranazale.

– Sinusiti kronik

Sinusiti përkufizohet si kronik kur zgjat më shumë se 90 ditë. Mjekët nuk e dinë saktësisht se çfarë e shkakton sinusitin kronik, por dihet se përfshin faktorë që shkaktojnë inflamacion kronik. Faktorët përfshijnë alergjitë kronike, polipet e hundës dhe ekspozimi ndaj irrituesve mjedisorë (siç është ndotja e ajrit dhe tymi i duhanit). Shpesh, individi ka një histori familjare dhe një predispozitë gjenetike duket të jetë një faktor.

Nëse subjekti ka një infeksion bakterial ose fungal, inflamacioni është më serioz. Ndonjëherë, sinusiti kronik i sinusit maksilar zhvillohet kur një absces nga një dhëmb i sipërm përhapet në sinusin e sipërm.

Simptomat e sinusitit

Sinusiti akut dhe sinusiti kronik mund të shkaktojnë simptoma të ngjashme, duke përfshirë

• Shkarkimi i qelbit të verdhë ose jeshil nga hunda
• Dhimbje koke
• Presion dhe dhimbje në fytyrë
• Mbyllja dhe bllokimi i hundës
• Ndjeshmëri (dhimbje në prekje) dhe ënjtje në sinusin e prekur
• Aftësia e reduktuar për të perceptuar aromat (hiposmia)
• Era e keqe e gojës (halitosis)
• Kollë produktive (gelbaza veçanërisht gjatë natës)

Disa simptoma tregojnë se cili gji është i infektuar:

• Sinusiti maksilar shkakton dhimbje në faqe, vetëm nën sy, dhimbje dhëmbi dhe dhimbje koke.

• Sinusiti frontal shkakton dhimbje koke ballore.

• Sinusiti etmoidal shkakton dhimbje prapa dhe midis syve, lotim dhe dhimbje koke ballore, shpesh shumë intensive.

• Dhimbja e prodhuar nga sinusiti sphenoid nuk shfaqet në një zonë të përcaktuar mirë dhe mund të ndihet në pjesën ballore ose të pasme të kokës.

Pacienti gjithashtu mund të ndjehet keq ne përgjithesi. Mund të shfaqen gjithashtu ethe dhe të dridhura, por prania e tyre mund të sugjerojë se infeksioni është përhapur përtej sinuseve paranazale.

Komplikacioni kryesor i sinusitit është përhapja e një infeksioni bakterial. Një infeksion mund të përhapet në indet rreth syve dhe të shkaktojë ndryshime të shikimit dhe ënjtje rreth syve. Më rrallë, një infeksion mund të përhapet në indet përreth trurit ( meningjiti ) dhe të shkaktojë dhimbje koke dhe konfuzion.

Diagnoza

Per te bere diagnozen duhet vlerësimi mjekësor dhe ndonjëherë nje skaner. Mjeku vendos diagnozën në bazë të simptomave tipike. Një skanim i tomografisë së kompjuterizuar (CT) mund të përcaktojë shtrirjen dhe ashpërsinë e sinusitit, por kryhet kryesisht tek njerëzit që kanë simptoma të komplikimeve (të tilla si sytë e skuqur, të fryrë) ose me sinusit kronik.

Nëse një person ka sinusit maksilar, mund të bëhet një radiografi e dhëmbëve për të kontrolluar për abscese dentare. Ndonjëherë, mjeku juaj fut një sondë të hollë fiberoptike (endoskop) në hundë për të inspektuar sinuset dhe për të marrë një mostër lëngu për kulturë. Kjo procedurë, e cila kërkon anestezi lokale (për të mpirë zonën), mund të kryhet në një klinikë ambulatore.

Sinusiti dyshohet te fëmijët nëse rrjedhja e qelbit nga hunda vazhdon për më shumë se 10 ditë së bashku me lodhje ekstreme (asteni) dhe kollë. Mund të ketë dhimbje ose shqetësim në fytyrë. Temperatura është e rrallë. Duke ekzaminuar hundën, mjeku gjen një rrjedhje të mbushur me qelb.

Trajtimet

Ka disa lloje trajtimesh qe perfshijne: Trajtim për të përmirësuar drenimin (zbrazjen) e sinuseve paranazale; sprej medikamentoz për hundë dhe antibiotikë.

Trajtimi i sinusitit akut ka për qëllim përmirësimin e kullimit të sinusit dhe zgjidhjen e infeksionit. Thithjet me avull, pëlhurat e ngrohta dhe të lagura në sinuset e prekura dhe pijet e ngrohta mund të ndihmojnë në shfryrjen e membranave dhe nxitjen e kullimit. Larja me një tretësirë ​ kriperash ose përdorimi i një spraj, mund të ndihmojë gjithashtu në lehtësimin e simptomave.

Sprajet e hundës, të tilla si fenilefrina ose oksimetazolina, të cilat reduktojnë fryrjen, mund të përdoren për një kohë të kufizuar. Sprajet e hundës me kortikosteroide mund të ndihmojnë në lehtësimin e simptomave, por duhen të paktën 10 ditë për të vepruar.

Antibiotikët mund te perdoren për sinusitin akut që është i rëndë (3 ose më shumë ditë me simptoma të tilla si ethe 39 ºC ose më e lartë dhe dhimbje të forta) ose të vazhdueshme (për 10 ose më shumë ditë), përshkruhen antibiotikë si amoxicillin/clavulanate ose doxycycline.

Njerëzit me sinusit kronik marrin të njëjtat antibiotikë, por për një periudhë më të gjatë kohore, zakonisht 4 deri në 6 javë. Kur antibiotikët nuk janë efektivë, mund të kryhet operacioni kirurgjik për të shpëlarë sinuset dhe për të marrë material kulturor ose për të përmirësuar drenimin e sinusit, i cili lejon që inflamacioni të zgjidhet. Obstruksioni i hundës, që ndërhyn me kullimin, mund të kërkojë gjithashtu kirurgji.